Stel je voor: je moeder heeft pijn. De huisarts verwijst haar door. Daarna blijft het stil. Steeds weer hoort ze: “U staat op de wachtlijst.” De zorg is goed, maar pas als je aan de beurt bent. En dat moment schuift steeds verder weg.
We herkennen dit allemaal. Als partner, ouder of kind. En als samenleving. De vraag naar zorg groeit, terwijl het aantal mensen dat in zorg werkt, afneemt. Dat is geen trend meer. Het ís de werkelijkheid. Ook in Twente.
De ziekenhuizen MST en ZGT stelden zich de vraag: hoe blijft de zorg beschikbaar? Nu en straks?
Zij besloten iets ongewoons te doen en vroegen inwoners om mee te denken over hun toekomstplannen. Niet over cijfers of modellen, maar over één grote vraag: hoe ziet de zorg eruit, die we willen doorgeven aan onze (klein-)kinderen?
Wij deden mee. Met 75 inwoners uit alle Twentse gemeenten praatten we, luisterden we, deelden we zorgen en ideeën. Ook zachte stemmen kwamen aan het woord. En er dachten veel mensen online met ons mee. In totaal waren we met ruim 1300 mensen uit heel Twente.
We waren het niet altijd eens. En dat is goed. Want we deelden één uitgangspunt: zorg is van ons allemaal. We doen het samen. Voor elkaar. Dat is de kracht van noaberschap.
Dit interactieve visuele verhaal is ontwikkeld door Storylines.
Onze regio heeft alles in huis: zorg, techniek, onderwijs, noaberschap, innovatieve bedrijven én doeners. Laten we dat slim combineren tot iets nieuws. Een moderne plek waar de zorg, leren, omzien naar elkaar en technologie samenkomen. Niet los van elkaar, maar samen, mensgericht, klaar voor de toekomst. Zo profiteert de hele regio nu en over 30 jaar, omdat we meebewegen, flexibel zijn en altijd dichtbij en sociaal blijven. Vanuit win-win denken bouwen we de toekomst van de zorg.
Zorg is niet iets wat je alleen krijgt. Het is iets dat we samen doen. Als inwoners willen we duidelijkheid, de mogelijkheid om mee te denken over keuzes en goede ondersteuning in ons dagelijks leven. We willen ook ruimte en waardering voor mantelzorgers. Zo bouwen we samen aan een zorgcultuur van solidariteit – waarin we met elkaar verantwoordelijkheid dragen voor gezondheid en welzijn.
We merken steeds vaker dat voorkomen beter is dan genezen. Dat lukt alleen als we problemen op tijd herkennen, elkaar begrijpen en beter samenwerken. Gezondheid gaat niet alleen over het lichaam, maar ook over vertrouwen, de omgeving en wat iemand zelf (nog of weer) kan. Daarom willen we samen kijken wat nodig is en niet wachten tot het misgaat. Hierbij speelt ook het ziekenhuis een belangrijke rol. Door eerder mee te kijken en mee te denken, kunnen klachten eerder worden voorkomen of aangepakt. Zo voorkomen we dat de zorg vastloopt.
Als inwoners willen we dat zorgverleners hun werk goed en met plezier kunnen doen. Minder regels, meer vertrouwen en goede samenwerking helpen daarbij. Het is belangrijk om te investeren in leren en omscholen – binnen en buiten de zorg. Zo blijven mensen in de zorg werken en kiezen ook nieuwe mensen voor dit werk. Als patiënten goede ondersteuning krijgen, kunnen ze meer zelf doen. Dat helpt hén én verlicht de druk op de zorg.
Als inwoners willen we dat de zorg duidelijk, goed afgestemd en menselijk blijft. Niet alles hoeft dichtbij of op een ziekenhuislocatie te zijn, als we maar weten waar we aan toe zijn. De druk op de zorg is hoog. Daarom is het belangrijk om tijd, mensen en middelen slim te gebruiken. Help ons om dingen zelf te kunnen doen, dat geeft ons meer regie en zorgt voor meer ruimte in de zorg. Vertel duidelijk wat er verandert en waarom. En leer van wat goed gaat, ook buiten Nederland. Door te laten zien wat wél goed werkt, groeit het vertrouwen.
Als inwoners vinden wij het belangrijk dat spoedzorg en verloskunde goed geregeld zijn: snel, duidelijk en dichtbij als het nodig is. Vooral in Noord-Twente maken we ons zorgen over de afstand tot zorg. We denken graag mee over oplossingen die de zorg menselijker maken en minder belastend, voor inwoners én voor zorgverleners.
Inwoners geven aan, dat ze bij spoedzorg vooral behoefte hebben aan zekerheid, duidelijkheid en vertrouwen. Ze willen niet alleen snelle medische hulp, maar ook iemand die naast hen staat en uitlegt wat er gebeurt. Zorg moet begrijpelijk zijn, bereikbaar en passen bij de situatie. Bespreek vooraf wat mogelijk is. Houd rekening met taal en geef mensen in een kwetsbare situatie één vast aanspreekpunt – iemand die meedenkt, de weg wijst en overzicht geeft. En kijk verder dan alleen spoedzorg. Probeer de kwetsbare situatie te verbeteren, waar dat kan.
Als je zorg nodig hebt, moet die beschikbaar, bereikbaar en begrijpelijk zijn. Toch is dat voor veel mensen nu nog te ingewikkeld. Reizen, informatie vinden of hulp regelen lukt niet altijd – zeker niet, als je al veel aan je hoofd hebt. Daarom is het belangrijk om plannen te maken samen met de mensen om wie het gaat. Vraag regelmatig wat beter kan, en verbeter dat ook. Gebruik het VN-verdrag Handicap (vooral artikels 5 en 9) om drempels te herkennen én weg te nemen – fysiek, financieel, digitaal, in taal of vervoer.
Goede zorg ontstaat als we samenwerken: als inwoner, als naaste en als zorgverlener. Veel gaat al goed, maar soms gaat het nog mis. Informatie is onduidelijk, mensen moeten hun verhaal steeds opnieuw vertellen en/of de afstemming ontbreekt. Als we helder communiceren en goed samenwerken, ontstaat zorg die deskundig is, aandacht geeft en écht helpt.
Moeder met vier jonge kinderen in een opvanglocatie.
Fatima spreekt niet goed Nederlands, woont in een asielzoekerscentrum en heeft ernstige buikpijn. Ze voelt zich vaak gestrest omdat ze alles alleen moet regelen. Haar situatie is heel kwetsbaar. Haar verhaal laat zien hoe belangrijk het is dat zorg ook praktische ondersteuning biedt, met aandacht voor taal, leefsituatie, andere cultuur en emotionele belasting.
Eenzame vrouw zonder netwerk en hersenletsel.
Hannah woont alleen en heeft problemen met haar geheugen en concentratie door Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH). Ze begrijpt medische termen moeilijk. Door haar hersenletsel en eenzaamheid komt ze steeds meer alleen te staan. Haar situatie laat zien dat zorg toegankelijk moet zijn voor iedereen, via duidelijke communicatie en een vast aanspreekpunt.
is een jonge vrouw die hulp vermijdt, met mogelijke psychische problemen.
Hennie heeft gezondheidsproblemen, maar wil niet snel naar de dokter. Ze heeft ook mogelijk psychische problemen. Haar situatie wordt slechter door het vermijden van hulp. Hennie is geholpen met psychologische ondersteuning en goede informatie over mogelijke zorg.
is een patiënt met kanker.
Youssef moet vaak naar het ziekenhuis voor zijn behandelingen. Dat kost hem veel tijd en geld. Door zijn gezondheidsproblemen en zorgen voelt hij zich emotioneel en lichamelijk moe. Dat maakt het dagelijkse leven extra lastig. Hij heeft hulp en begeleiding nodig bij zijn zorgtraject, zowel fysiek als mentaal.
is een jonge man met ongezonde leefstijl.
Bram beweegt niet genoeg, rookt en eet en drinkt veel ongezonde dingen. Zijn keuzes vormen een groot risico voor zijn gezondheid nu en de toekomst. Zijn situatie laat zien dat het belangrijk is om mensen te helpen gezonder te leven.
is eenkind en leeft in een arm gezin.
Haar beide ouders hebben een lagere opleiding gehad en hebben niet veel geld. Femke haar gezondheid wordt beïnvloed doordat ze niet altijd genoeg te eten krijgt en ze heeft moeilijkheden op school omdat haar ouders haar niet goed kunnen ondersteunen. Haar verhaal laat zien dat je hulpmoet geven op meerdere gebieden, om gezondheid te vergroten.
staat ingepland voor een operatie.
Hij moet een kunstknie laten vervangen na aanhoudende problemen. Geert komt niet vaak in het ziekenhuis, maar als het nodig is wil hij heel goede zorg en snel geholpen worden.
heeft vaak hartklachten, dit maakt haar onzeker.
Truus krijgt vaak plotseling klachten aan haar hart en moet dan snel geholpen worden. Ze heeft snel de juiste zorg en tests nodig. Haar verhaal laat zien dat het belangrijk is dat mensen met spoedeisende klachten snel geholpen worden.
is oud en woont alleen thuis, hij heeft dementie en diabetes.
Hij moet vaak naar het ziekenhuis. Hij woont alleen en krijgt hulp van een mantelzorger. Omdat Bennie steeds meer vergeet, wordt zijn gezondheid slechter. Zijn situatie laat zien dat er speciale zorg nodig is voor oudere mensen met meerdere gezondheidsproblemen.
Is langdurig ziek en heeft het financieel en sociaal minder makkelijk.
Mieke is langdurig ziek door haar longziekte COPD. Ze heeft moeite om naar het ziekenhuis te gaan voor haar behandelingen omdat ze weinig geld heeft. Haar verhaal laat zien hoe belangrijk het is dat iedereen makkelijk toegang heeft tot zorg en preventie, vooral voor mensen in kwetsbare situaties.
De inwoners geven de zorg in Twente acht duidelijke doelen met adviezen mee. Ze gaan niet alleen over de ziekenhuizen, maar over dehele zorg in Twente. Deze doelen en adviezen vormen de kern van deze uitgave.
Doel 1: Goede zorg doorsamenwerking met zorgverleners, patiënten en naasten
Doel 2: Iedereen toegang tot de zorg, zonder drempels (fysiek, financieel, (digi) taal en vervoer
Doel 3: Beschikbaar houden van spoedzorg en verloskunde
Doel 4: Beschikbaar houden van planbare zorg/complexe zorg of situatie
Doel 5: Behoud van genoeg zorgverleners en fijn werk
Doel 6: Gezonde levensstijl en vroeg signalering (preventie als middel)
Doel 7: Omzien naar elkaar: zorg doen we samen
Doel 8: Out-of-the-box idee: maak onze regio dé plek voor de zorg van de toekomst
Tijdens de dialoog keken we mee door de ogen van verschillende persona’s – mensen met verschillende achtergronden, situaties en zorgbehoeften. Hun verhalen lieten ons zien hoe zij zorg echt ervaren: niet als losse afspraken of loketten, maar als iets dat direct raakt aan het dagelijks leven.
De inzichten die we hieruit haalden, hebben vaak met meerdere doelen tegelijk te maken. Daarom noemen we ze apart. Ze laten zien wat mensen nodig hebben om zorg echt toegankelijk, begrijpelijk en helpend te maken –los van leeftijd, aandoening of situatie.
Hieronder delen we de belangrijkste lessen, als uitnodiging om samen de zorg beter te organiseren.
Waarom organiseerden de ziekenhuizen dialoog bijeenkomsten?
De zorg staat onder druk. Mensen worden steeds ouder waardoor de vraag naar zorg toeneemt. Tegelijk gaan veel zorgverleners met pensioen en zijn er te weinig mensen om hun werk over te nemen. Dat is een dubbel probleem. Ook komen er vragen bij het ziekenhuis terecht die misschien beter op een andere plek beantwoord kunnen worden. Daarom is het belangrijk om samen na te denken over: hoe zorgen we ervoor dat goede zorg beschikbaar blijft voor iedereen die dat nodig heeft?
Waarom samen denken?
MST en ZGT willen samen aan een oplossing werken voor de vraag: hoe blijft de zorg goed en bereikbaar, nu en in de toekomst? Ze besloten iets nieuws te doen: inwoners, medewerkers, zorgpartners, gemeenten en zorgverzekeraars mee laten denken over de uitdaging én oplossingen. Niet vanuit cijfers of modellen, maar over één grote vraag: hoe ziet de zorg eruit die we willen doorgeven aan onze (klein)kinderen?
Gezamenlijke wijsheid
Als de ziekenhuizen beter gaan samenwerken, kunnen sommige problemen opgelost worden. Maar dat is niet genoeg. MST en ZGT willen samen met anderen de ziekenhuiszorg in Twente opnieuw bedenken. We zijn gestart met de vraag. “Hoe ziet de zorg er over 20 jaar uit? Wat moet dichtbij blijven, wat kan anders?” De ideeën van betrokken inwoners en andere partijen helpen om dat beeld te vormen.
Wie hebben mee gedaan?
De zorg gaat ons allemaal aan. Daarom hebben MST en ZGT zoveel mogelijk mensen bij dit proces betrokken. In januari tot en met juli 2025 organiseerden zij verschillende, aparte dialoogbijeenkomsten met:
De resultaten van deze bijeenkomsten worden gekoppeld en samengevoegd.
Inwonersdialogen
De dialogen met inwoners hebben op drie manieren plaatsgevonden. Immers, hoe meer mensen meedenken, hoe beter het advies aan de ziekenhuizen. Er waren:
Vijf grote dialoogbijeenkomsten met 75 inwoners
In deze bijeenkomsten werkten we in vijf stappen aan een advies voor de ziekenhuizen:
In totaal meldden zich 200 inwoners aan voor de grote dialoogbijeenkomsten. Daaruit zijn 75 mensen geselecteerd om mee te doen. Deze groep is samengesteld op basis van leeftijd en woonplaats, zodat Twente zo goed mogelijk vertegenwoordigd is. De inwoners die meededen, komen uit de gemeenten: Almelo, Borne, Dinkelland, Enschede, Haaksbergen, Hellendoorn, Hengelo, Hof van Twente, Losser, Oldenzaal, Rijssen-Holten, Tubbergen, Twenterand en Wierden.
Gesprekken met de ‘zachte stemmen’
Ook hebben we gesproken met mensen die niet naar de grote bijeenkomsten konden of wilden komen. Denk aan dak- en thuislozen, ouderen in een kwetsbare positie, mensen met een migratieachtergrond, mensen met een beperking of een taalachterstand. Zij zijn op een voor hun vertrouwde plek bevraagd in kleine gesprekken.
Een digitale dialoog met alle Twentenaren
Via een online vragenlijst hebben we onderzocht wat inwoners belangrijk vinden. Alle Twentenaren konden hier hun mening en ideeën delen. Waar maken zij zich zorgen over? Wat vinden zij dat moet veranderen? Er hebben meer dan 1000 mensen gereageerd. Al deze input is geanalyseerd en gebruikt in de grote bijeenkomsten.
Onze regio heeft alles in huis: zorg, techniek, onderwijs, noaberschap, innovatieve bedrijven én doeners. Laten we dat slim combineren tot iets nieuws. Een moderne plek waar de zorg, leren, omzien naar elkaar en technologie samenkomen. Niet los van elkaar, maar samen, mensgericht, klaar voor de toekomst. Zo profiteert de hele regio nu en over 30 jaar, omdat we meebewegen, flexibel zijn en altijd dichtbij en sociaal blijven. Vanuit win-win denken bouwen we de toekomst van de zorg.
Zorg is niet iets wat je alleen krijgt. Het is iets dat we samen doen. Als inwoners willen we duidelijkheid, de mogelijkheid om mee te denken over keuzes en goede ondersteuning in ons dagelijks leven. We willen ook ruimte en waardering voor mantelzorgers. Zo bouwen we samen aan een zorgcultuur van solidariteit – waarin we met elkaar verantwoordelijkheid dragen voor gezondheid en welzijn.
We merken steeds vaker dat voorkomen beter is dan genezen. Dat lukt alleen als we problemen op tijd herkennen, elkaar begrijpen en beter samenwerken. Gezondheid gaat niet alleen over het lichaam, maar ook over vertrouwen, de omgeving en wat iemand zelf (nog of weer) kan. Daarom willen we samen kijken wat nodig is en niet wachten tot het misgaat. Hierbij speelt ook het ziekenhuis een belangrijke rol. Door eerder mee te kijken en mee te denken, kunnen klachten eerder worden voorkomen of aangepakt. Zo voorkomen we dat de zorg vastloopt.
Als inwoners willen we dat zorgverleners hun werk goed en met plezier kunnen doen. Minder regels, meer vertrouwen en goede samenwerking helpen daarbij. Het is belangrijk om te investeren in leren en omscholen – binnen en buiten de zorg. Zo blijven mensen in de zorg werken en kiezen ook nieuwe mensen voor dit werk. Als patiënten goede ondersteuning krijgen, kunnen ze meer zelf doen. Dat helpt hén én verlicht de druk op de zorg.
Als inwoners willen we dat de zorg duidelijk, goed afgestemd en menselijk blijft. Niet alles hoeft dichtbij of op een ziekenhuislocatie te zijn, als we maar weten waar we aan toe zijn. De druk op de zorg is hoog. Daarom is het belangrijk om tijd, mensen en middelen slim te gebruiken. Help ons om dingen zelf te kunnen doen, dat geeft ons meer regie en zorgt voor meer ruimte in de zorg. Vertel duidelijk wat er verandert en waarom. En leer van wat goed gaat, ook buiten Nederland. Door te laten zien wat wél goed werkt, groeit het vertrouwen.
Als inwoners vinden wij het belangrijk dat spoedzorg en verloskunde goed geregeld zijn: snel, duidelijk en dichtbij als het nodig is. Vooral in Noord-Twente maken we ons zorgen over de afstand tot zorg. We denken graag mee over oplossingen die de zorg menselijker maken en minder belastend, voor inwoners én voor zorgverleners.
Inwoners geven aan, dat ze bij spoedzorg vooral behoefte hebben aan zekerheid, duidelijkheid en vertrouwen. Ze willen niet alleen snelle medische hulp, maar ook iemand die naast hen staat en uitlegt wat er gebeurt. Zorg moet begrijpelijk zijn, bereikbaar en passen bij de situatie. Bespreek vooraf wat mogelijk is. Houd rekening met taal en geef mensen in een kwetsbare situatie één vast aanspreekpunt – iemand die meedenkt, de weg wijst en overzicht geeft. En kijk verder dan alleen spoedzorg. Probeer de kwetsbare situatie te verbeteren, waar dat kan.
Als je zorg nodig hebt, moet die beschikbaar, bereikbaar en begrijpelijk zijn. Toch is dat voor veel mensen nu nog te ingewikkeld. Reizen, informatie vinden of hulp regelen lukt niet altijd – zeker niet, als je al veel aan je hoofd hebt. Daarom is het belangrijk om plannen te maken samen met de mensen om wie het gaat. Vraag regelmatig wat beter kan, en verbeter dat ook. Gebruik het VN-verdrag Handicap (vooral artikels 5 en 9) om drempels te herkennen én weg te nemen – fysiek, financieel, digitaal, in taal of vervoer.
Goede zorg ontstaat als we samenwerken: als inwoner, als naaste en als zorgverlener. Veel gaat al goed, maar soms gaat het nog mis. Informatie is onduidelijk, mensen moeten hun verhaal steeds opnieuw vertellen en/of de afstemming ontbreekt. Als we helder communiceren en goed samenwerken, ontstaat zorg die deskundig is, aandacht geeft en écht helpt.
Moeder met vier jonge kinderen in een opvanglocatie.
Fatima spreekt niet goed Nederlands, woont in een asielzoekerscentrum en heeft ernstige buikpijn. Ze voelt zich vaak gestrest omdat ze alles alleen moet regelen. Haar situatie is heel kwetsbaar. Haar verhaal laat zien hoe belangrijk het is dat zorg ook praktische ondersteuning biedt, met aandacht voor taal, leefsituatie, andere cultuur en emotionele belasting.
Eenzame vrouw zonder netwerk en hersenletsel.
Hannah woont alleen en heeft problemen met haar geheugen en concentratie door Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH). Ze begrijpt medische termen moeilijk. Door haar hersenletsel en eenzaamheid komt ze steeds meer alleen te staan. Haar situatie laat zien dat zorg toegankelijk moet zijn voor iedereen, via duidelijke communicatie en een vast aanspreekpunt.
is een jonge vrouw die hulp vermijdt, met mogelijke psychische problemen.
Hennie heeft gezondheidsproblemen, maar wil niet snel naar de dokter. Ze heeft ook mogelijk psychische problemen. Haar situatie wordt slechter door het vermijden van hulp. Hennie is geholpen met psychologische ondersteuning en goede informatie over mogelijke zorg.
is een patiënt met kanker.
Youssef moet vaak naar het ziekenhuis voor zijn behandelingen. Dat kost hem veel tijd en geld. Door zijn gezondheidsproblemen en zorgen voelt hij zich emotioneel en lichamelijk moe. Dat maakt het dagelijkse leven extra lastig. Hij heeft hulp en begeleiding nodig bij zijn zorgtraject, zowel fysiek als mentaal.
is een jonge man met ongezonde leefstijl.
Bram beweegt niet genoeg, rookt en eet en drinkt veel ongezonde dingen. Zijn keuzes vormen een groot risico voor zijn gezondheid nu en de toekomst. Zijn situatie laat zien dat het belangrijk is om mensen te helpen gezonder te leven.
is eenkind en leeft in een arm gezin.
Haar beide ouders hebben een lagere opleiding gehad en hebben niet veel geld. Femke haar gezondheid wordt beïnvloed doordat ze niet altijd genoeg te eten krijgt en ze heeft moeilijkheden op school omdat haar ouders haar niet goed kunnen ondersteunen. Haar verhaal laat zien dat je hulpmoet geven op meerdere gebieden, om gezondheid te vergroten.
staat ingepland voor een operatie.
Hij moet een kunstknie laten vervangen na aanhoudende problemen. Geert komt niet vaak in het ziekenhuis, maar als het nodig is wil hij heel goede zorg en snel geholpen worden.
heeft vaak hartklachten, dit maakt haar onzeker.
Truus krijgt vaak plotseling klachten aan haar hart en moet dan snel geholpen worden. Ze heeft snel de juiste zorg en tests nodig. Haar verhaal laat zien dat het belangrijk is dat mensen met spoedeisende klachten snel geholpen worden.
is oud en woont alleen thuis, hij heeft dementie en diabetes.
Hij moet vaak naar het ziekenhuis. Hij woont alleen en krijgt hulp van een mantelzorger. Omdat Bennie steeds meer vergeet, wordt zijn gezondheid slechter. Zijn situatie laat zien dat er speciale zorg nodig is voor oudere mensen met meerdere gezondheidsproblemen.
Is langdurig ziek en heeft het financieel en sociaal minder makkelijk.
Mieke is langdurig ziek door haar longziekte COPD. Ze heeft moeite om naar het ziekenhuis te gaan voor haar behandelingen omdat ze weinig geld heeft. Haar verhaal laat zien hoe belangrijk het is dat iedereen makkelijk toegang heeft tot zorg en preventie, vooral voor mensen in kwetsbare situaties.
De inwoners geven de zorg in Twente acht duidelijke doelen met adviezen mee. Ze gaan niet alleen over de ziekenhuizen, maar over dehele zorg in Twente. Deze doelen en adviezen vormen de kern van deze uitgave.
Doel 1: Goede zorg doorsamenwerking met zorgverleners, patiënten en naasten
Doel 2: Iedereen toegang tot de zorg, zonder drempels (fysiek, financieel, (digi) taal en vervoer
Doel 3: Beschikbaar houden van spoedzorg en verloskunde
Doel 4: Beschikbaar houden van planbare zorg/complexe zorg of situatie
Doel 5: Behoud van genoeg zorgverleners en fijn werk
Doel 6: Gezonde levensstijl en vroeg signalering (preventie als middel)
Doel 7: Omzien naar elkaar: zorg doen we samen
Doel 8: Out-of-the-box idee: maak onze regio dé plek voor de zorg van de toekomst
Tijdens de dialoog keken we mee door de ogen van verschillende persona’s – mensen met verschillende achtergronden, situaties en zorgbehoeften. Hun verhalen lieten ons zien hoe zij zorg echt ervaren: niet als losse afspraken of loketten, maar als iets dat direct raakt aan het dagelijks leven.
De inzichten die we hieruit haalden, hebben vaak met meerdere doelen tegelijk te maken. Daarom noemen we ze apart. Ze laten zien wat mensen nodig hebben om zorg echt toegankelijk, begrijpelijk en helpend te maken –los van leeftijd, aandoening of situatie.
Hieronder delen we de belangrijkste lessen, als uitnodiging om samen de zorg beter te organiseren.
Waarom organiseerden de ziekenhuizen dialoog bijeenkomsten?
De zorg staat onder druk. Mensen worden steeds ouder waardoor de vraag naar zorg toeneemt. Tegelijk gaan veel zorgverleners met pensioen en zijn er te weinig mensen om hun werk over te nemen. Dat is een dubbel probleem. Ook komen er vragen bij het ziekenhuis terecht die misschien beter op een andere plek beantwoord kunnen worden. Daarom is het belangrijk om samen na te denken over: hoe zorgen we ervoor dat goede zorg beschikbaar blijft voor iedereen die dat nodig heeft?
Waarom samen denken?
MST en ZGT willen samen aan een oplossing werken voor de vraag: hoe blijft de zorg goed en bereikbaar, nu en in de toekomst? Ze besloten iets nieuws te doen: inwoners, medewerkers, zorgpartners, gemeenten en zorgverzekeraars mee laten denken over de uitdaging én oplossingen. Niet vanuit cijfers of modellen, maar over één grote vraag: hoe ziet de zorg eruit die we willen doorgeven aan onze (klein)kinderen?
Gezamenlijke wijsheid
Als de ziekenhuizen beter gaan samenwerken, kunnen sommige problemen opgelost worden. Maar dat is niet genoeg. MST en ZGT willen samen met anderen de ziekenhuiszorg in Twente opnieuw bedenken. We zijn gestart met de vraag. “Hoe ziet de zorg er over 20 jaar uit? Wat moet dichtbij blijven, wat kan anders?” De ideeën van betrokken inwoners en andere partijen helpen om dat beeld te vormen.
Wie hebben mee gedaan?
De zorg gaat ons allemaal aan. Daarom hebben MST en ZGT zoveel mogelijk mensen bij dit proces betrokken. In januari tot en met juli 2025 organiseerden zij verschillende, aparte dialoogbijeenkomsten met:
De resultaten van deze bijeenkomsten worden gekoppeld en samengevoegd.
Inwonersdialogen
De dialogen met inwoners hebben op drie manieren plaatsgevonden. Immers, hoe meer mensen meedenken, hoe beter het advies aan de ziekenhuizen. Er waren:
Vijf grote dialoogbijeenkomsten met 75 inwoners
In deze bijeenkomsten werkten we in vijf stappen aan een advies voor de ziekenhuizen:
In totaal meldden zich 200 inwoners aan voor de grote dialoogbijeenkomsten. Daaruit zijn 75 mensen geselecteerd om mee te doen. Deze groep is samengesteld op basis van leeftijd en woonplaats, zodat Twente zo goed mogelijk vertegenwoordigd is. De inwoners die meededen, komen uit de gemeenten: Almelo, Borne, Dinkelland, Enschede, Haaksbergen, Hellendoorn, Hengelo, Hof van Twente, Losser, Oldenzaal, Rijssen-Holten, Tubbergen, Twenterand en Wierden.
Gesprekken met de ‘zachte stemmen’
Ook hebben we gesproken met mensen die niet naar de grote bijeenkomsten konden of wilden komen. Denk aan dak- en thuislozen, ouderen in een kwetsbare positie, mensen met een migratieachtergrond, mensen met een beperking of een taalachterstand. Zij zijn op een voor hun vertrouwde plek bevraagd in kleine gesprekken.
Een digitale dialoog met alle Twentenaren
Via een online vragenlijst hebben we onderzocht wat inwoners belangrijk vinden. Alle Twentenaren konden hier hun mening en ideeën delen. Waar maken zij zich zorgen over? Wat vinden zij dat moet veranderen? Er hebben meer dan 1000 mensen gereageerd. Al deze input is geanalyseerd en gebruikt in de grote bijeenkomsten.
Onze regio heeft alles in huis: zorg, techniek, onderwijs, noaberschap, innovatieve bedrijven én doeners. Laten we dat slim combineren tot iets nieuws. Een moderne plek waar de zorg, leren, omzien naar elkaar en technologie samenkomen. Niet los van elkaar, maar samen, mensgericht, klaar voor de toekomst. Zo profiteert de hele regio nu en over 30 jaar, omdat we meebewegen, flexibel zijn en altijd dichtbij en sociaal blijven. Vanuit win-win denken bouwen we de toekomst van de zorg.
Zorg is niet iets wat je alleen krijgt. Het is iets dat we samen doen. Als inwoners willen we duidelijkheid, de mogelijkheid om mee te denken over keuzes en goede ondersteuning in ons dagelijks leven. We willen ook ruimte en waardering voor mantelzorgers. Zo bouwen we samen aan een zorgcultuur van solidariteit – waarin we met elkaar verantwoordelijkheid dragen voor gezondheid en welzijn.
We merken steeds vaker dat voorkomen beter is dan genezen. Dat lukt alleen als we problemen op tijd herkennen, elkaar begrijpen en beter samenwerken. Gezondheid gaat niet alleen over het lichaam, maar ook over vertrouwen, de omgeving en wat iemand zelf (nog of weer) kan. Daarom willen we samen kijken wat nodig is en niet wachten tot het misgaat. Hierbij speelt ook het ziekenhuis een belangrijke rol. Door eerder mee te kijken en mee te denken, kunnen klachten eerder worden voorkomen of aangepakt. Zo voorkomen we dat de zorg vastloopt.
Als inwoners willen we dat zorgverleners hun werk goed en met plezier kunnen doen. Minder regels, meer vertrouwen en goede samenwerking helpen daarbij. Het is belangrijk om te investeren in leren en omscholen – binnen en buiten de zorg. Zo blijven mensen in de zorg werken en kiezen ook nieuwe mensen voor dit werk. Als patiënten goede ondersteuning krijgen, kunnen ze meer zelf doen. Dat helpt hén én verlicht de druk op de zorg.
Als inwoners willen we dat de zorg duidelijk, goed afgestemd en menselijk blijft. Niet alles hoeft dichtbij of op een ziekenhuislocatie te zijn, als we maar weten waar we aan toe zijn. De druk op de zorg is hoog. Daarom is het belangrijk om tijd, mensen en middelen slim te gebruiken. Help ons om dingen zelf te kunnen doen, dat geeft ons meer regie en zorgt voor meer ruimte in de zorg. Vertel duidelijk wat er verandert en waarom. En leer van wat goed gaat, ook buiten Nederland. Door te laten zien wat wél goed werkt, groeit het vertrouwen.
Als inwoners vinden wij het belangrijk dat spoedzorg en verloskunde goed geregeld zijn: snel, duidelijk en dichtbij als het nodig is. Vooral in Noord-Twente maken we ons zorgen over de afstand tot zorg. We denken graag mee over oplossingen die de zorg menselijker maken en minder belastend, voor inwoners én voor zorgverleners.
Inwoners geven aan, dat ze bij spoedzorg vooral behoefte hebben aan zekerheid, duidelijkheid en vertrouwen. Ze willen niet alleen snelle medische hulp, maar ook iemand die naast hen staat en uitlegt wat er gebeurt. Zorg moet begrijpelijk zijn, bereikbaar en passen bij de situatie. Bespreek vooraf wat mogelijk is. Houd rekening met taal en geef mensen in een kwetsbare situatie één vast aanspreekpunt – iemand die meedenkt, de weg wijst en overzicht geeft. En kijk verder dan alleen spoedzorg. Probeer de kwetsbare situatie te verbeteren, waar dat kan.
Als je zorg nodig hebt, moet die beschikbaar, bereikbaar en begrijpelijk zijn. Toch is dat voor veel mensen nu nog te ingewikkeld. Reizen, informatie vinden of hulp regelen lukt niet altijd – zeker niet, als je al veel aan je hoofd hebt. Daarom is het belangrijk om plannen te maken samen met de mensen om wie het gaat. Vraag regelmatig wat beter kan, en verbeter dat ook. Gebruik het VN-verdrag Handicap (vooral artikels 5 en 9) om drempels te herkennen én weg te nemen – fysiek, financieel, digitaal, in taal of vervoer.
Goede zorg ontstaat als we samenwerken: als inwoner, als naaste en als zorgverlener. Veel gaat al goed, maar soms gaat het nog mis. Informatie is onduidelijk, mensen moeten hun verhaal steeds opnieuw vertellen en/of de afstemming ontbreekt. Als we helder communiceren en goed samenwerken, ontstaat zorg die deskundig is, aandacht geeft en écht helpt.
Moeder met vier jonge kinderen in een opvanglocatie.
Fatima spreekt niet goed Nederlands, woont in een asielzoekerscentrum en heeft ernstige buikpijn. Ze voelt zich vaak gestrest omdat ze alles alleen moet regelen. Haar situatie is heel kwetsbaar. Haar verhaal laat zien hoe belangrijk het is dat zorg ook praktische ondersteuning biedt, met aandacht voor taal, leefsituatie, andere cultuur en emotionele belasting.
Eenzame vrouw zonder netwerk en hersenletsel.
Hannah woont alleen en heeft problemen met haar geheugen en concentratie door Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH). Ze begrijpt medische termen moeilijk. Door haar hersenletsel en eenzaamheid komt ze steeds meer alleen te staan. Haar situatie laat zien dat zorg toegankelijk moet zijn voor iedereen, via duidelijke communicatie en een vast aanspreekpunt.
is een jonge vrouw die hulp vermijdt, met mogelijke psychische problemen.
Hennie heeft gezondheidsproblemen, maar wil niet snel naar de dokter. Ze heeft ook mogelijk psychische problemen. Haar situatie wordt slechter door het vermijden van hulp. Hennie is geholpen met psychologische ondersteuning en goede informatie over mogelijke zorg.
is een patiënt met kanker.
Youssef moet vaak naar het ziekenhuis voor zijn behandelingen. Dat kost hem veel tijd en geld. Door zijn gezondheidsproblemen en zorgen voelt hij zich emotioneel en lichamelijk moe. Dat maakt het dagelijkse leven extra lastig. Hij heeft hulp en begeleiding nodig bij zijn zorgtraject, zowel fysiek als mentaal.
is een jonge man met ongezonde leefstijl.
Bram beweegt niet genoeg, rookt en eet en drinkt veel ongezonde dingen. Zijn keuzes vormen een groot risico voor zijn gezondheid nu en de toekomst. Zijn situatie laat zien dat het belangrijk is om mensen te helpen gezonder te leven.
is eenkind en leeft in een arm gezin.
Haar beide ouders hebben een lagere opleiding gehad en hebben niet veel geld. Femke haar gezondheid wordt beïnvloed doordat ze niet altijd genoeg te eten krijgt en ze heeft moeilijkheden op school omdat haar ouders haar niet goed kunnen ondersteunen. Haar verhaal laat zien dat je hulpmoet geven op meerdere gebieden, om gezondheid te vergroten.
staat ingepland voor een operatie.
Hij moet een kunstknie laten vervangen na aanhoudende problemen. Geert komt niet vaak in het ziekenhuis, maar als het nodig is wil hij heel goede zorg en snel geholpen worden.
heeft vaak hartklachten, dit maakt haar onzeker.
Truus krijgt vaak plotseling klachten aan haar hart en moet dan snel geholpen worden. Ze heeft snel de juiste zorg en tests nodig. Haar verhaal laat zien dat het belangrijk is dat mensen met spoedeisende klachten snel geholpen worden.
is oud en woont alleen thuis, hij heeft dementie en diabetes.
Hij moet vaak naar het ziekenhuis. Hij woont alleen en krijgt hulp van een mantelzorger. Omdat Bennie steeds meer vergeet, wordt zijn gezondheid slechter. Zijn situatie laat zien dat er speciale zorg nodig is voor oudere mensen met meerdere gezondheidsproblemen.
Is langdurig ziek en heeft het financieel en sociaal minder makkelijk.
Mieke is langdurig ziek door haar longziekte COPD. Ze heeft moeite om naar het ziekenhuis te gaan voor haar behandelingen omdat ze weinig geld heeft. Haar verhaal laat zien hoe belangrijk het is dat iedereen makkelijk toegang heeft tot zorg en preventie, vooral voor mensen in kwetsbare situaties.
De inwoners geven de zorg in Twente acht duidelijke doelen met adviezen mee. Ze gaan niet alleen over de ziekenhuizen, maar over dehele zorg in Twente. Deze doelen en adviezen vormen de kern van deze uitgave.
Doel 1: Goede zorg doorsamenwerking met zorgverleners, patiënten en naasten
Doel 2: Iedereen toegang tot de zorg, zonder drempels (fysiek, financieel, (digi) taal en vervoer
Doel 3: Beschikbaar houden van spoedzorg en verloskunde
Doel 4: Beschikbaar houden van planbare zorg/complexe zorg of situatie
Doel 5: Behoud van genoeg zorgverleners en fijn werk
Doel 6: Gezonde levensstijl en vroeg signalering (preventie als middel)
Doel 7: Omzien naar elkaar: zorg doen we samen
Doel 8: Out-of-the-box idee: maak onze regio dé plek voor de zorg van de toekomst
Tijdens de dialoog keken we mee door de ogen van verschillende persona’s – mensen met verschillende achtergronden, situaties en zorgbehoeften. Hun verhalen lieten ons zien hoe zij zorg echt ervaren: niet als losse afspraken of loketten, maar als iets dat direct raakt aan het dagelijks leven.
De inzichten die we hieruit haalden, hebben vaak met meerdere doelen tegelijk te maken. Daarom noemen we ze apart. Ze laten zien wat mensen nodig hebben om zorg echt toegankelijk, begrijpelijk en helpend te maken –los van leeftijd, aandoening of situatie.
Hieronder delen we de belangrijkste lessen, als uitnodiging om samen de zorg beter te organiseren.
Waarom organiseerden de ziekenhuizen dialoog bijeenkomsten?
De zorg staat onder druk. Mensen worden steeds ouder waardoor de vraag naar zorg toeneemt. Tegelijk gaan veel zorgverleners met pensioen en zijn er te weinig mensen om hun werk over te nemen. Dat is een dubbel probleem. Ook komen er vragen bij het ziekenhuis terecht die misschien beter op een andere plek beantwoord kunnen worden. Daarom is het belangrijk om samen na te denken over: hoe zorgen we ervoor dat goede zorg beschikbaar blijft voor iedereen die dat nodig heeft?
Waarom samen denken?
MST en ZGT willen samen aan een oplossing werken voor de vraag: hoe blijft de zorg goed en bereikbaar, nu en in de toekomst? Ze besloten iets nieuws te doen: inwoners, medewerkers, zorgpartners, gemeenten en zorgverzekeraars mee laten denken over de uitdaging én oplossingen. Niet vanuit cijfers of modellen, maar over één grote vraag: hoe ziet de zorg eruit die we willen doorgeven aan onze (klein)kinderen?
Gezamenlijke wijsheid
Als de ziekenhuizen beter gaan samenwerken, kunnen sommige problemen opgelost worden. Maar dat is niet genoeg. MST en ZGT willen samen met anderen de ziekenhuiszorg in Twente opnieuw bedenken. We zijn gestart met de vraag. “Hoe ziet de zorg er over 20 jaar uit? Wat moet dichtbij blijven, wat kan anders?” De ideeën van betrokken inwoners en andere partijen helpen om dat beeld te vormen.
Wie hebben mee gedaan?
De zorg gaat ons allemaal aan. Daarom hebben MST en ZGT zoveel mogelijk mensen bij dit proces betrokken. In januari tot en met juli 2025 organiseerden zij verschillende, aparte dialoogbijeenkomsten met:
De resultaten van deze bijeenkomsten worden gekoppeld en samengevoegd.
Inwonersdialogen
De dialogen met inwoners hebben op drie manieren plaatsgevonden. Immers, hoe meer mensen meedenken, hoe beter het advies aan de ziekenhuizen. Er waren:
Vijf grote dialoogbijeenkomsten met 75 inwoners
In deze bijeenkomsten werkten we in vijf stappen aan een advies voor de ziekenhuizen:
In totaal meldden zich 200 inwoners aan voor de grote dialoogbijeenkomsten. Daaruit zijn 75 mensen geselecteerd om mee te doen. Deze groep is samengesteld op basis van leeftijd en woonplaats, zodat Twente zo goed mogelijk vertegenwoordigd is. De inwoners die meededen, komen uit de gemeenten: Almelo, Borne, Dinkelland, Enschede, Haaksbergen, Hellendoorn, Hengelo, Hof van Twente, Losser, Oldenzaal, Rijssen-Holten, Tubbergen, Twenterand en Wierden.
Gesprekken met de ‘zachte stemmen’
Ook hebben we gesproken met mensen die niet naar de grote bijeenkomsten konden of wilden komen. Denk aan dak- en thuislozen, ouderen in een kwetsbare positie, mensen met een migratieachtergrond, mensen met een beperking of een taalachterstand. Zij zijn op een voor hun vertrouwde plek bevraagd in kleine gesprekken.
Een digitale dialoog met alle Twentenaren
Via een online vragenlijst hebben we onderzocht wat inwoners belangrijk vinden. Alle Twentenaren konden hier hun mening en ideeën delen. Waar maken zij zich zorgen over? Wat vinden zij dat moet veranderen? Er hebben meer dan 1000 mensen gereageerd. Al deze input is geanalyseerd en gebruikt in de grote bijeenkomsten.